Menteri Kewangan Malaysia mengumumkan bahawa syarat ini tidak lagi dapat dipenuhi kerana keadaan kewangan negara yang tidak mengizinkan.
40% Hasil Sabah Dihentikan, Wakil PH Saman Sabah dan Kerajaan Persekutuan. Susulan daripada pelanggaran syarat perjanjian MA63, 12 wakil Pakatan Harapan di Sabah telah bertindak menyaman kerajaan Sabah dan kerajaan persekutuan Malaysia kerana tidak menghormati syarat tersebut.
12 wakil rakyat PH yang terlibat dalam tuntutan tersebut adalah Christina Liew (MP Tawau dan ADUN Api-Api), Peto Galim (ADUN Inanam), Ewon Benedict (ADUN Kadamaian), Frankie Poon (ADUN Tanjung Papat), Jannie Lasimbang (ADUN Kepayan), Phoong Jin Zhe (ADUN Luyang), Tan Lee Fatt (ADUN Likas), Awang Husaini (MP Putatan), Chan Foong Hin (MP Kota Kinabalu), Vivian Wong (MP Sandakan), Noorita Sual (MP Tenom), dan Madius Tangau (MP Tuaran).
Kesemua mereka, yang terdiri daripada ahli Parlimen dan ahli Dewan Undangan Negeri Sabah mempersoalkan sama ada deklarasi yang memperuntukkan 40% daripada hasil negara disumbangkan kepada Sabah masih dihormati dan diguna pakai oleh kedua-dua kerajaan.
Geran tersebut telah termaktub dalam Artikel 112C dan Seksyen 2(1) Bahagian IV dalam Jadual Kesepuluh Perlembagaan Persekutuan.
Geran khas tahunan Sabah dinaikkan sebagai alternatif kepada pemberhentian syarat tersebut
Pada Mac lalu, Menteri Kewangan Malaysia, Tengku Datuk Seri Zafrul Tengku Abdul Aziz memberitahu bahawa perkongsian pendapatan negara sebanyak 40% kepada Parlimen Sabah tidak lagi dapat dilaksanakan kerana kerajaan persekutuan tidak lagi mampu berbuat demikian.
Sebagai alternatif, kerajaan persekutuan menaikkan geran khas tahunan kepada Sabah daripada RM 26.7 juta kepada RM 125.6 juta tahun ini.
Geran tersebut dilaporkan telah dipersetujui oleh Kementerian Kewangan Malaysia dan kerajaan Sabah berdasarkan semakan semula Artikel 112D Perlembagaan Persekutuan pada 14 Februari tahun ini.
Jelas mencabuli dan melanggar perjanjian MA63
Susulan daripada situasi ini, 12 ahli PH yang memfailkan saman terhadap kedua-dua kerajaan ini berpendapat bahawa tindakan ini jelas mencabuli dan melanggar Perjanjian Malaysia 1963 (MA63).
Tegas mereka menerusi sebuah kenyataan, Sabah telah bersetuju untuk bergabung di dalam Malaysia berdasarkan keistimewaan yang tidak tersedia untuk 11 negeri yang lain dalam Persekutuan Tanah Melayu.
Kedudukan istimewa ini juga adalah disebabkan banyak faktor dan salah satu daripadanya adalah keadaan Sabah yang masih belum membangun pada ketika itu.
Kita tidak lagi boleh memandang sebelah mata penindasan hak perlembagaan rakyat Sabah yang berlaku secara berterusan ini. Setelah 59 tahun penubuhan Malaysia pun, Sabah masih tergolong dalam 10 negeri termiskin di Malaysia berdasarkan laporan Pelan Malaysia ke-12 (2021-2025).
Laporan pada tahun 2019 pula menunjukkan bahawa peratusan miskin tegar di Sabah adalah sebanyak 19.5% manakala 9% di Sarawak, yang mana kedua-duanya adalah di atas paras purata miskin tegar kebangsaan 5.6%,”
12 ahli PH yang mengemukakan samanUjar mereka lanjut, sekiranya hak ini dihormati dan dilaksanakan dengan jujur dan cekap, setiap rakyat Sabah pastinya mempunyai kehidupan yang lebih baik, sama ada dari segi ekonomi mahupun sosial.
Mereka juga berpendapat bahawa sudah tiba masanya untuk isu pelanggaran hak perlembagaan persekutuan ini dibawa ke muka pengadilan untuk diselesaikan dengan adil dan saksama.
Menerusi Seksyen 2(1) Bahagian IV dalam Jadual Kesepuluh, Sabah berhak untuk mendapat geran tahunan sebanyak 2/5 daripada jumlah pendapatan keseluruhan Malaysia yang diperolehi daripada Sabah.
