Therium, Pelabur dari US Pembiaya Sulu
Therium, Sebuah Firma Amerika Dipercayai Dalang Membiayai Tuntutan Waris Sulu Terhadap Sabah. Dalam tuntutan bersejarah memenuhi bidang kuasa moden, syarikat pembiaya proses perbicaraan mengambil bahagian untuk membiayai kes dengan harapan mendapat pulangan yang besar selepas keputusan mahkamah.
Dari mana lapan orang waris Kesultanan Sulu memperolehi wang untuk membiayai usaha perundangan mereka terhadap kerajaan Malaysia?
Jawapannya, kelapan-lapan waris Kesultanan Sulu itu dibiayai oleh sebuah syarikat pembiaya proses perbicaraan undang-undang antarabangsa (litigation funding companies) dikenali dengan nama “Therium Capital Management Limited” atau lebih dikenali dengan nama “Therium.”
Siapakah Therium
Therium, sebuah syarikat pembiaya proses perbicaraan berpangkalan di UK, telah memainkan peranan penting dalam mendorong kes tuntutan waris Sulu ini. Firma itu telah menjalankan sembilan pusingan pembiayaan komprehensif, di mana merit kes itu telah dinilai berulang kali oleh pelabur pihak ketiga. Pembiayaan itu telah memudahkan usaha keselamatan dan penyiasatan tuntutan waris Sulu merentas lapan bidang kuasa, meningkatkan kos kes kepada lebih $20 juta USD.
Adalah mustahil untuk pihak waris Kesultanan Sulu untuk mencapai tahap ini dalam proses pembicaraan tanpa sokongan kewangan daripada Therium, di mana kemuncaknya adalah dengan penganugerahan $15 bilion yang memihak kepada tuntutan Sulu oleh mahkamah timbang tara Perancis pada Februari 2022. Penganugerahan tersebut telah mengejutkan Malaysia, memandangkan jumlahnya—lebih dua kali ganda besar daripada bajet kesihatan tahunan negara ini.
Pembiayaan Therium termasuk peguam, hakim, yuran keselamatan dan banyak lagi
Seperti ramai yang sedia maklum, waris Sulu tidak mempunyai kepakaran undang-undang yang diperlukan untuk mengemudi litigasi berprofil tinggi seperti ini, apatah lagi ianya berkaitan tuntutan kompleks terkait wilayah sebuah negara lain. Walau bagaimanapun, Therium telah menanggung litigasi ini bagi pihak Sulu, yang meliputi yuran keselamatan yang tinggi dan kos lain berjumlah lebih daripada $10 juta USD.
Antara penerima dana ini termasuklah peguam dan hakim Amerika yang terlibat dalam kes itu, yang telah menerima bayaran kos masing-masing berjumlah $2.79 juta dan $2.33 juta USD.
Malaysia persoal motif pembiayaan Therium
Malaysia mempersoalkan motif Therium dalam membiayai apa yang mereka anggap sebagai “kes yang tiada harapan,” dan sedang meneroka cara untuk menghentikan aktiviti pembiayaan Therium, termasuk potensi perintah larangan dan siasatan terhadap operasi firma tersebut.
Tirai rahsia yang meliputi rancangan kewangan yang tepat antara tuntutan Therium dan waris Sulu hanya menambahkan lagi misteri.
Meskipun pembabitan Therium dalam kes ini telah disahkan sendiri oleh mereka sewaktu dihubungi agensi berita The Edge, perjanjian pembiayaan sebenar antara Therium dan penuntut Sulu kekal menjadi misteri. Walau bagaimanapun, berdasarkan anggaran Parlimen Eropah, Therium berkemungkinan besar akan memperoleh pulangan pelaburan yang sangat tinggi sehingga 300% sekiranya pihak penuntut Sulu berjaya sepenuhnya dalam kes ini. Ini menimbulkan persoalan mengenai potensi pembayaran besar firma tersebut.
Susulan kes pertikaian Sulu-Malaysia ini, Kesatuan Eropah didesak untuk mengawal selia industri pembiayaan litigasi di EU. Pembiayaan litigasi sebahagian besarnya tidak teratur, menimbulkan risiko kepada sistem undang-undang Eropah dengan mengutamakan keuntungan berbanding keadilan. Kes Sulu terhadap kerajaan Malaysia, yang dibiayai oleh Therium dari UK, menunjukkan implikasi pulangan berlebihan kepada pembiaya litigasi atas keterbukaan dan kedaulatan negara. Jawatankuasa Hal Ehwal Undang-Undang Parlimen Eropah telah mencadangkan langkah-langkah untuk mengawal selia industri ini, tetapi tindakan perundangan yang lebih ketat dituntut daripada Suruhanjaya Eropah.
Malaysia bakal ambil tindakan undang-undang terhadap Therium
Menurut Menteri di Jabatan Perdana Menteri (Undang-Undang dan Reformasi Institusi) Malaysia, Datuk Seri Azalina Othman Said, tuntutan waris Kesultanan Sulu tersebut berlaku disebabkan adanya penaja yang mahu membiayai litigasi kes tuntutan berkenaan iaitu Therium.
Sehubungan itu, beliau menegaskan bahawa Malaysia bakal mengambil tindakan undang-undang terhadap syarikat berkenaan setelah kes tuntutan Sulu selesai di kesemua negara – Belanda, Perancis, Luxembourg, dan Sepanyol.
